Na današnji dan preminuo Enver Čolaković, pisac različite književne i kulturalne tradicije
Na današnji dan 18. augusta 1976. godine u Zagrebu, od posljedica srčanog udara, preminuo je Enver Čolaković, bošnjački i bosanskohercegovački pjesnik, pripovjedač, romansijer, esejist, publicist, prevodilac, komediograf i libretist. Rođen je 27. maja 1913. godine u Budimpešti (Mađarska). Školovao se prvo u Budimpešti, zatim u Sarajevu i Beogradu, a u Zagrebu je diplomirao historiju (1959). Do 1945. godine živio je i književno djelovao u Sarajevu i Budimpešti. Nakon tragične pogibije njegovih roditelja, oca Vejsil-bega Čolakovića i majke Ilone-Fatime, rođ. Mednyanszky, u bombardiranju Sarajeva 1944. godine, seli u Zagreb, u kojem ostaje sve do smrti. Prve stihove objavio je na mađarskom, a pisao je i na njemačkom jeziku. Od 1939. godine piše samo na bosanskom jeziku. Prevodio je s mađarskog i njemačkog jezika, objavljivao je stručne tekstove iz fizike i matematike, a radio je kao profesor, teatarski reditelj, lektor, korektor i urednik. Njegova književna djela su: roman Legenda o Ali-paši (1944), Izabrane pjesme(1990), romani Lokljani (1991) i Mali svijet (1991), zbirka pjesama Bosni (1998) i roman u stihovima Jedinac (2005). Nakon rata anonimno je prevodio djela Ervina Šinke s mađarskog jezika (tri romana, knjige pripovijetki i brojne eseje), ali i poeziju Gyulae Illyésa i sl. Preveo je Zlatnu knjigu mađarske poezije (1978). Za roman Legenda o Ali-paši dobitnik je Nagrade Matice hrvatske za najbolji roman (1943), a za prevodilački rad s mađarskog i njemačkog jezika nagrađen je Plaketom Društva pisaca Mađarske Pro Litteris Hungaricis, Petőfi, kao i Plaketom i visokim odlikovanjem predsjednika Republike Austrije (1970). Roman Legenda o Ali-paši pripada jedan je od vrhunaca bošnjačke i bosanskohercegovačke i lirske i romaneskne književne prakse, u kojem autor evocira zlatnu prošlost Bosne, njene tradicije i čitave kulture.
Veličina i značaj književnog opusa Envera Čolakovića ogleda se u činjenici da je vezan za četiri književnosti – za bošnjačku i bosanskohercegovačku te hrvatsku i mađarsku književnost, iako je književnohistorijski dobrano zanemaren.
PJESMA BOSNI
Ja nisam pjesnik krvi,
ni junak, nit heroj,
al mogu postat prvi
kad ustreba me boj!
Ja mrzim krv i klanje,
prezirem vojsku, rat,
al ima jedno zdanje
za koje krv ću dat!
Ja volim zemlju ovu,
seljaka, ralo, plug –
padnem li, haj!, u rovu
to plaćam rodu dug,
za sve ljepote, draži,
kojim me obasja,
kojim me bodri, snaži,
ta Bosna Ponosna!
IZVOR: Enver Čolaković, Bosni, Zagreb, 1998, str. 54.
